Blog Post

spelt

Ronnie de Winter • 20 maart 2022

met groenten

Spelt is een tarwe ras waarvan de gluten minder agressief zijn voor het darmslijmvlies dan de gangbare tarwe rassen. De gekookte korrels zijn zeer voedzaam en in combinatie met groenten heb je al snel een volwaardige maaltijd. Om de voedingstoffen goed op te kunnen nemen is het belangrijk de graankorrels eerst een nacht te weken in water en vervolgens ca 1 uur op een zacht vuurtje te koken.

Je kunt ze daarna af laten koelen en in de koelkast bewaren tot gebruik. Ze zijn zeker twee dagen houdbaar.

Speltgroentenschotel

(2 pers)

Ingrediënten:
  • 125 gram spelt
  • 1 ui
  •  3 stengels bleekselderij
  • 1 biet
  • 1 grote wortel
  • 1 kleine prei
  • 1 wortelpeterselie of een kleine pastinaak
  • 50 gram cashewnoten
  • klein beetje kokosolie
  • 1/2 tl kurkuma
  • 1/2 tl has al hanout
  • peper en zout

Bereidingswijze:
  • Week de spelt een nacht in 0,25 liter water.
  • Voeg  nog eens 0,25 liter water toe en kook de spelt in ca 1 uur gaar.
  • Pel de ui en snipper hem.
  • Was de bleekselderij en snijd het in dunnen plakjes.
  • Schil de biet, de peterselie wortel of pastinaak en snijd ze in blokjes,
  • Rasp de wortel en snijd hem in blokjes.
  • Was de prei en snijd hem in ringetjes.
  • Verwarm de kokosolie in een pan en fruit hierin de ui.
  • Voeg alle groenten op de prei na toe en een klein beetje water.
  • Breng het aan de kook en laat het tien minuten zachtjes pruttelen.
  • Voeg dan de prei, de cashewnoten, de gare spelt en de kruiden toe.
  • Roer goed door en laat het nog een paar minuutjes stoven.
  • Breng op smaak met peper en zout.
Lekker met een groene salade van jonge bladspinazie.

Over spelt


Spelt bevat complexe koolhydraten en is hiermee een goede energieleverancier. Doordat complexe koolhydraten langzaam door het lichaam worden verteerd, wordt het lichaam gelijkmatig van energie voorzien en is de kans dat de koolhydraten als vet opgeslagen worden kleiner. 

De eiwitten in spelt zorgen voor de opbouw van  nieuwe cellen en de essentiële vetzuren beschermen de zenuwen waardoor stress, depressie en emotionele  vermoeidheid worden tegengegaan.   

Spelt bevat veel B vitaminen, met name vitamine B1, B3, B6 en B11. Ook de mineralen mangaan, fosfor, magnesium, koper, ijzer, zink, seleen en kalium zijn in spelt goed vertegenwoordigd.  Spelt bevat veel vezels en hiermee worden cholesterolafzettingen in het lichaam tegen gegaan wat de kans op het krijgen van een hartinfarct of beroerte verkleint.  Daarnaast zorgen de vezels voor minder aanmaak van galzuur waarmee het vormen van galstenen tegengegaan wordt en ze zorgen ervoor dat het voedsel zich sneller door de spijsverteringsorganen verplaatst. Voordeel  hiervan is dat ook afvalstoffen sneller uit het lichaam verwijderd worden. De vezels hebben ook een gunstige invloed op de bloedsuikerspiegel.

De vele lignanen in spelt zijn antibacterieel en antiviraal.

Spelt bevat fytinezuur. Fytinezuur beschermt de plant tegen vraat, parasieten en bacteriën, maar is licht giftig en niet goed verteerbaar. Fytinezuur bindt in ons lichaam mineralen, waardoor deze  niet meer door het lichaam opgenomen kunnen worden en met de ontlasting uit het lichaam verwijderd worden. Een beetje fytinezuur is goed voor ons lichaam.  Het zorgt ervoor dat toxische stoffen gebonden worden en zo ons lichaam verlaten en het werkt ook als antioxidant. We eten helaas vaak veel te veel fytinezuur want behalve in graan komt fytinezuur ook voor in chocolade, koffie , noten en zaden. Haver en rogge zijn vrij van fytinezuur. En spelt bevat minder fytinezuur dan tarwe.

Door graan te weken of te laten ontkiemen verminderen we de hoeveelheid fytinezuur. Hoe minder fytinezuur een graan bevat hoe beter het is voor de opnamen van mineralen.

Spelt bevat gluten. Deze gluten zijn anders van samenstelling dan de gluten in tarwe. Ze zijn ook beter in water oplosbaar. Sommige mensen met een overgevoeligheid voor gluten kunnen wel de gluten van spelt verdragen.

Spelt is door zijn goede oplosbaarheid in water goed te verteren.

Belangrijke voedingstoffen in spelt

  • Vitamine B1 (Thiamine)

    - ondersteunt de hartfuctie en het zenuwstelsel

    - is nodig voor de vertering van koolhydraten en de aanmaak van maagzuur.

    - heeft een positieve invloed op de schildklierfunctie



  • Vitamine B2

    - speelt een rol bij de eiwitvertering

    - voorkomt spierkramp

    - zorgt voor de omzettng van tryptofaan naar serotonine

    - voorkomt migraine

    - verbetert de huid

    - repareert spierweefsel

  • Vitamine B3

    - is belangrijk voor de energieproductie

    - cholesterolverlagend

    - goed voor het zenuwstelstel

    - voorkomt migraine

  • Vitmaine B5

    - verhoog te de weerstand tegen stress

    - heeft op positieve invloed op de werking van de hersenen

    - is nodig voor de afbraak van cholesterol en vetten

    - gaat prikkelbaarheid en nerveusiteit tegen

    - is nodig voor de verbranding op celniveau

    - is goed voor de spijsvertering

  • Vitamine B6

    - is belangrijk voor een goede werking van het zenuwstelsel

    - geeft energie

    - helpt de lever bij de ontgifting

    - is nodig voor de vertering van eiwitten en koolhydraten

  • Foliumzuur (B11)

    - is nodig tijdens de zwangerschap voor een goede ontwikkeling van het zenuwstelsel van de foetus

    - verbetert de werking van de hersenen

    - ondersteunt de functie van de lever

    - is stemmings verbeterend

    - ondersteund het ontgiftingsproces 

  • Vitamine E

    - belangrijke antioxidant

    - zorgt ervoor dat de onverzadigde oliën niet zo snel oxideren

    - ondersteunt het immuunsysteem

    - is belangrijk voor de cholesterol balans

    - zorgt voor een juist weefselherstel

    - zorgt voor een groter zuurstof transport naar de cellen.

    - is belangrijk voor de hormoonhuishouding.

    - helpt tegen hart - en vaatziekten

  • Vitamine K

    - zorgt voor den goede bloedstolling

    - ondersteunt de leverfunctie

    - goed voor de botten: het slaat calcium op en houdt het vast

    - voorkomt hiermee calciumafzetting in de bloedvaten

  • Calcium

    - nodig voor de botopbouw

    - speelt een rol bij de informatie overdracht in de cellen

    - is van belang voor de spier en zenuwfunctie

    - is belangrijk voor het reguleren van de bloeddruk


  • Fosfor

    - is belangrijk voor de opbouw van botten en tanden

    - is betrokken bij het overbrengen van signalen van de zenuwen

    - is een grondstof voor energie in de spieren

    - is belangrijk voor een juiste nierwerking


  • IJzer

    - speelt een rol in de vorming van rode bloedcellen

    - ondersteunt de celfunctie

    - vermindert vermoeidheid

    - zorgt voor aanmaak van maagzuur

    - is een onderdeel van de spieren

  • Kalium

    - reguleert de bloeddruk

    - goed voor een normaal hartritme

    - reguleert de vochthuishouding samen met Natrium

    - heeft een rol bij spiersamentrekkingen

    - kan een hoog bloedsuikerniveau verlagen

    - regeleert de zuur- base balans

    - helpt bij de energieproductie


  • Koper

    - nodig voor het zenuwstelsel en de hersenen

    - is belangrijk voor de productie van celenergie

    - nodig voor pigment aanmaak

    - bevordert de ijzeropname

    - heel belangrijk voor de opbouw van botten en weefsels

  • Magnesium

    - betrokken bij heel veel processen in ons lichaam

    - gaat vermoeidheid tegen

    - vermindert spierkrampen

    - magnesium en calcium werken met elkaar samen en moeten in balans zijn

    - speelt een rol in verlaging van de bloeddruk

    - het zorgt voor een betere opname van andere vitaminen en mineralen

    - voorkomt galstenen


  • Mangaan

    - is belangrijk voor het regelen van de bloedsuikerspiegel

    - het is nodig voor een juiste werking van enzymen

    - het is nodig bij de productie van het schildklierhormoon.

  • Selenium

    - gaat veroudering tegen

    - werkt ontstekingsremmend

    - verwijdert giftige metalen

    - werkt preventie tegen kanker

    - helpt het schildklierhormoon


  • Zink

    - speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen

    -gaat vermoeidheid tegen

    - ondersteunt de celfunctie

    - helpt ons afweersysteem

    - ondersteunt de koolhydratenstofwisseling

    - is belangrijk voor een juiste zuurgraad in de darmen

    - is nodig voor de opname van B vitaminen

    - incombinatie met vitamine C werkt het ontstekingsremmend

    - het voorkomt diabetes

    - gaat veroudering tegen

  • Omega 6 vetzuur

    - energieleverancier

    - grondstof voor de hormonen

    - verbetert de verbranding van verzadigd vet

    - is belangrijk voor het zenuwstelsel

    - is belangrijk voor de hersenen

    - houdt de celwanden sopel en doorlaatbaar.

    - moet in balans zijn met de hoeveelheid omega 3 vetzuur in ons lichaam voor een goede werking

  • fytonutriënten

    - ontstekingsremmend

    - kankerremmend

    - gaan ziektes en veroudering tegen

    - maken vrije radicalen onschadelijk

    - cholesterol verlagend



  • Vezels

    - zijn belangrijk voor onze darmflora

    - worden gefermenteerd in de dikke darm tot boterzuur. Dit zuur houdt de zuurgraad in de darmen in balans, remt onstekingen en onderhoudt het darmslijmvlies en is een bron van energie voor het lichaam.

    - door de lagere zuurgraad in de darmen is er een betere opnamen van mineralen en een beter aanmaak van vitaminen

    - verhogen de spijsverteringssnelheid

    - vertragen de suikeropname en daardoor blijft de bloedsuiker in balans

    - helpen ontgiften

    - vergroten onze weerstand

    - verminderen het aantal slechte bacteriën in de darmen

    - verlagen het cholesterolniveau.

    - werken als probiotica

Gerelateerde posts:

door Ronnie de Winter 17 november 2024
Sperzieboontje zijn vers wanneer je ze breekt en ze een knapperig geluid maken. Dan zijn ze het lekkerst. Ook smaken verse peulvruchten lekkerder als je ze laat weken in schoon water. Het komt de smaak en de vertering ten goede. Aangezien je sperziebonen niet rauw kunt eten door de lectine die deze peulvrucht bevat, wordt deze peulvrucht, gekookt, gestoomd, gestoofd of geroerbakt. Lectine is een stof die de plant aanmaakt om zich te beschermen tegen insectenvraat. Voor ons is de stof niet af te breken. Ze tast de darmwand aan en geeft darmklachten. Door verhitting wordt de schadelijke werking van lectine te niet gedaan.
door Ronnie de Winter 10 november 2024
Bloemkool behoort de de kruisbloemigen en we eten van deze kool de bloem. Vandaar ook zijn naam. Bloemkool heeft een neutrale smaak en kan daardoor met veel andere groenten gecombineerd worden. Het is van de koolsoorten één van de lichtverteerbaren. Samen met spitskool en Chinese kool. Je kunt bloemkool op verschillende manieren bereiden. De fytonutriënten in de bleomkool blijven echter het best bewaard bij stomen en roerbakken.
door Ronnie de Winter 3 november 2024
Linzen behoren tot de vlinderbloem-familie. Het zijn kleine peulvruchten en vormen een goede vleesvervanger in combinatie met granen. Peulvruchten zijn duurzamer dan vlees en de opbrengst per oppervlakte grond is vele malen groter. Maar ook in het transport, opslag en verwerking zijn peulvruchten duurzamer. Gedroogde linzen blijven jaren goed. Er zijn veel verschillende soorten linzen. De gele en de rode linzen zijn, doordat ze gespleten en ontveld zijn gemakkelijk te verteren en kosten weinig tijd om te bereiden.
door Ronnie de Winter 27 oktober 2024
Snijbiet behoort tot de Amaranten familie. Deze groente heeft grote groene bladeren met rood, geel of wit gekleurde stengels en nerven. Zowel het blad als de stengels zijn eetbaar. Snijbiet is gemakkelijk zelf te kweken en zodra de plant wat is gegroeid kun je blad en stengel oogsten. De plant groeit daarna weer aan en op een later tijdstip kan opnieuw geoogst worden. Zo heb je het hele jaar door geregeld wat snijbiet bladeren die je kunt gebruiken in een smoothie of door een salade. Het blad is goed rauw te eten maar de stengels kun je beter roerbakken en daarna toevoegen aan de salade.
door Ronnie de Winter 20 oktober 2024
Doperwtjes zijn een goede bron van eiwitten, koolhydraten, vezels en belangrijke vitaminen en mineralen. Ook bevat het de nodige fytonutriënten. Verse doperwtjes zijn super lekker maar vaak maar heel kort te verkrijgen of helemaal niet. Diepvriesdoperwtjes zijn dan een goed alternatief. Ze zijn goed te combineren met allerlei groenten en hebben een decoratief effect. Regelmatig deze kleine bolletjes op het menu zetten is qua voedingstoffen beslist aan te raden.
door Ronnie de Winter 13 oktober 2024
Courgette en pompoen behoren tot dezelfde familie. En dat is te zien aan de planten en de vruchten. De planten lijken wel wat op elkaar met hun grote bladeren, hun kruipende voortgang, hun gele bloemen en de manier waarop ze vrucht dragen. De courgette kweek je gemakkelijk in eigen tuin. Maar geeft hem wel de ruimte. Het wordt een grote plant met grote bladeren en kruipt als het ware je tuin door. Als je niet zoveel ruimte in je tuin hebt, kun je hem ook over je terras laten kruipen en zelfs omhoog langs een schutting. Er komen meerdere vruchten aan één plant. Laat de courgettes echter niet te groot worden, maximaal 30 cm, anders gaan ze melig smaken. Je kunt ze al vanaf 7 cm lang oogsten.
door Ronnie de Winter 6 oktober 2024
Voor niet iedereen zijn koolsoorten goed verteerbaar. Kool valt onder de zwaar verteerbare groenten. Vaak ontstaan er darmgassen waardoor er een opgeblazen gevoel ontstaat bij het eten van veel kool. In onderstaand recept zorgt de masala, de komijn, het korianderpoeder en de schijfjes citroen ervoor dat de boerenkool lichter verteerbaar wordt. Je spijsvertering heeft dan minder moeite de kool te verteren en kan de voedingstoffen dan beter uit de kool opnemen.
door Ronnie de Winter 29 september 2024
Venkel is een licht verteerbare groente, gemakkelijk te bereiden en vraagt maar een korte kooktijd. Je kunt venkel ook rauw eten als een salade of er soep van maken. Venkel heeft een anijsachtige smaak. Hij heeft een kalmerende werking op de spijsvertering en voorkomt gasvorming en een opgeblazen gevoel. Verse venkel heeft een mooie witte knol en fris groen loof. Het loof kun je gebruiken als garnering. Alleen het onderste stukje van de knol, de eventuele bruine vlekjes en de topjes van de steeltjes snijd je weg. Verder kun je alles van de knol gebruiken. De steeltjes zijn qua vezels wat stugger en hebben wat langer tijd nodig om te garen, maar zijn geschaafd met een komkommer schaaf heerlijk fris in een salade.
door Ronnie de Winter 22 september 2024
Een feestelijke koolsoort, die vraagt om maar een klein beetje aankleding. De roosjes zijn snel gaar. Daardoor zijn ze ook goed in de oven op de bakplaat te roosteren. Kan je niet zo goed tegen kool, probeer dan een schijfje citroen of wat citroensap mee te koken. Dat wordt ook deze kool nog beter verteerbaar.
door Ronnie de Winter 15 september 2024
Pastinaak is een grote, witgele wortel die inmiddels weer goed te verkrijgen is. Vooral in de wintermaanden is hij een mooie aanvulling op onze vitaminen en mineralen voorraden. Het is een gemakkelijk te bereiden wortel, die goed smaakt bij de oranje winterwortels. Schil hem met een dunschiller en snijd het kapje er van af. Pastinaak kun je rauw geraspt in salades eten of koken en bakken. Om verkleuring te voorkomen kun je de wortel besprenkelen met citroensap. Pastinaak smaakt goed met groene kruiden als peterselie, tijm en basilicum.
Show More
Share by: